Galina Anatolyevna Pugachenkova 1915-yil 7-fevralda Verniy (hozirgi Olmaota) shahrida me’mor oilasida tug‘ilgan. Uning bolaligi me’morchilik san’ati ta’sirida o‘tgan bo‘lib, bu uning arxitektura tarixiga bo‘lgan qiziqishini shakllantirgan. 1937-yilda u Toshkent politexnika institutining me’morchilik fakultetini a’lo baholar bilan tugatgan va Markaziy Osiyo arxitektura tarixi kafedrasida aspiranturani davom ettirgan. 1941-yilda u "Navoiy davri me’morchiligi" mavzusidagi nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilib, o‘zining buyuk ilmiy faoliyatiga ilk qadamini qo‘ydi.

Kasbiy faoliyati

1942—1960-yillarda Galina Anatolyevna O‘rta Osiyo davlat universitetining (hozirgi O‘zbekiston Milliy universiteti) arxeologiya kafedrasida dars bergan. U Markaziy Osiyo va Sharq me’morchiligi va san’ati bo‘yicha maxsus kurslarni o‘qib, o‘z bilimlarini talabalar bilan bo‘lishdi va yangi mutaxassislar avlodini tarbiyalashga hissa qo‘shdi.

Uning ilmiy faoliyati arxeologik ekspeditsiyalar bilan chambarchas bog‘liq edi. 1930-yillarning oxiridan u qazish ishlarida ishtirok eta boshlagan bo‘lsa, 1946-yilda u Janubiy Turkmaniston arxeologik ekspeditsiyasiga rahbarlik qilgan. 1960-yilda u San’atshunoslik institutining me’morchilik va san’at sektori rahbari lavozimiga tayinlandi va O‘zbekiston arxeologik-badiiy ekspeditsiyasini tashkil etdi, bu esa arxeologiya va san’atshunoslik metodlarini birlashtirish imkonini berdi.

Ilmiy tadqiqotlar

Pugachenkovaning ilmiy ishlari Markaziy Osiyo arxitektura, san’at va tarixini tadqiq qilishga qaratilgan edi. U mintaqaning tarixiy-madaniy jarayonlari konsepsiyasini ishlab chiqdi, bunda qadimgi va o‘rta asrlar davri yodgorliklarini o‘rganish muhim ahamiyat kasb etdi. Galina Anatolyevna me’moriy obidalar va tarixiy jarayonlar o‘rtasidagi bog‘liqlikni ilmiy asosda tushuntirib, ularni tadqiq qilishning yangi metodlarini taklif qildi.

Uning rahbarligida Xalchayon va Dalverzin-tepa qazilmalari o‘tkazildi. Ushbu arxeologik topilmalar xalqaro ahamiyatga ega san’at namunalarini ochib berishga yordam berdi. Pugachenkova arxeologiya, me’morchilik va san’atshunoslikni birlashtirgan yondashuvni rivojlantirib, ulkan ilmiy yutuqlarga erishdi.

Ilmiy yutuqlar va mukofotlar

Galina Anatolyevna O‘zbekiston va xalqaro ilmiy jamoaning yetakchi olimlaridan biriga aylandi. 1965-yilda u O‘zbekiston Fanlar akademiyasining muhbir a’zosi, 1984-yilda esa haqiqiy akademik a’zo etib saylandi. Uning rahbarligida 30 dan ortiq doktor va nomzodlar ilmiy ishlarini himoya qildi.

U ko‘plab yuksak mukofotlarga sazovor bo‘lgan:

• Beruniy va Hamza nomidagi davlat mukofotlari,

• "O‘zbekiston fan arbobi" unvoni,

• "Buyuk xizmatlari uchun" ordeni,

• "Do‘stlik" ordeni,

• "Shuhrat" medali.

Uning ilmiy xizmatlari xalqaro miqyosda ham e’tirof etilgan:

• Fransiyaning Akademik Palmalar ordeni bilan taqdirlangan,

• Strasburg universitetining Honoris Causa unvoni bilan sharaflangan.

Meros va xotira

2007-yil 17-fevralda vafot etgan Galina Anatolyevna ilm-fan va madaniyat sohasida ulkan meros qoldirdi, uning ilmiy ishlari bugungi kunda ham tadqiqotchilarni ilhomlantirishda davom etmoqda.